Çocukluğumdan beri haritalara olan sevgim sürüyor. Sanırım Jules Verne'in Kaptan Grant'in Çocukları romanının (Ferit Namık Hansoy çevirisi / İnkılap ve Aka yayınları) etkisi en önemli unsurların başında gelir bu sevginin oluşmasında... Kitapta belirtilen yerleri ve koordinatları ilkokul coğrafya atlasında işaretlediğimi hatırlıyorum. Evde odamda Türkiye'nin yabani hayvanlarını gösteren bir harita yıllarca asılı kaldı. Faik Reşit Unat'ın tarih atlasları ise başka bir dünyanın kapısını açmıştı bana. O dönem bol bol gecelerimizi renklendiren Risk oyununundan ilhamla Tarih atlasından karbon kağıdı ile kareli defter sayfalarına geçirdiğimiz ülke haritalarıyla oynadığımız nice oyunu da hatırlıyorum. Dünyayı fethetmekten çok keşfetmek içindi. Piri Reis'in etrafında dolaşan efsaneleri dinleyerek büyüdük.Velhasıl haritalar hala baştan çıkarıcı özelliğini koruyor benim için.
Tesadüfen denk geldiğim, 1935 yılında ABD'nin Chicago kentinde haritalar yayınlayan Colortext şirketinin haritalarından söz etmek istiyorum. Bir ülkenin başına “The Story Map…” ön ekini getirerek hazırlanan haritalar, belirli bir ulusun veya coğrafi bölgenin kültürel kimliğiyle ilişkili yerlerin, kişilerin resimlerini veya tasarım motiflerini kullanarak, tarihin ve kültürün önemli yönlerini resimli olarak yansıtmak için tasarlanmışlar. "Pictorial map" olarak adlandırılan bu resimsel haritalar özel bir tür haritacılık olarak nitelenebilir.
Colortext firmasıyla ile ilgili çok fazla bilgi bulunmuyor. Öykü Haritaları dışında bir çok değişik harita yayınlayan firmanın ömrü ise fazla uzun olmamış.
En eski Colortext haritası olan “İngiltere'nin Öykü Haritası” 1935 ve 1939 arasında yayınlanan on bir Colortext “Öykü” haritasının ilk temsilcisidir. Bu ilk haritada Egbert Jacobson'ın imzası bulunuyordu.
1935'te Ernest Dudley Chase'in imzasıyla İtalya'nın Öykü Haritası yayınlandı.*
Yine aynı yıl ve yine Chase'in imzasıyla Almanya'nın Öykü Haritası yayınlandı.*
Başka bir isim, Julio de Diegodated tarafından 1935 yılında İspanya'nın Öykü Haritası yayınlandı.
İskoçya'nın Öykü Haritası, 1936;
İrlanda'nın Öykü Haritası, 1936;
İsviçre'nin Öykü Haritası, 1936;*
Fransa'nın Öykü Haritası,1936 tarihli, AH Walker ve WE Volgeler imzalı;
Batı Hint Adaları Öykü Haritası, 1936
Meksika Öykü Haritası, 1939;*
Amerika Birleşik Devletleri Öykü Haritası, 1939;
Bazı haritalar ikinci kez basılmışlar. 1950 yılında tekrar basılan West Indies (Batı Hint Adaları) haritası, koleksiyonun son eseri olarak görünüyor.
Ülkemizde bu haritalara benzer bir çaba https://www.turkiyeromanharitasi.com/ sitesinde sürdürülüyor.
Colortex firması için hazırlanan öykü haritalarında imzasını en çok gördüğümüz isim olan Ernest Dudley Chase'in daha sonraki yıllarda hazırladığı pulculukla ilgili haritayı da ilgilenenler için paylaşıyorum.
*Bazı haritaların iyi çözünürlükte fotoğraflarını bulamadığım için kullanmadım.
